Suốt thời gian mang thai, mẹ và thai nhi là một hợp thể sinh động, nghĩa là tuy hai mà một, trên phương diện thể chất, sinh lý và tinh thần.
Phương diện thể chất.
Sự hợp nhất về thể chất là điều hiển nhiên vì con ở trong bụng mẹ. Sự hợp nhất cực độ, sự hợp nhất này chỉ bắt đầu tan rã khi và chỉ khi mẹ sanh con, mà trong đa số trường hợp, sự sanh đẻ đau đớn kịch liệt. Kể từ lúc đó, mẹ và con có thể rời nhau được về sự hợp nhất thể chất.
Nếu hiểu điều này, bạn sẽ thấy: vài đứa trẻ lớn rồi mà vẫn cố gắng duy trì sự hợp nhất về thể chất đó. Cho nên trong cuộc sống, ta dễ dàng thấy được những đứa bé hơn hai tuổi mà luôn luôn không chịu rời mẹ, cứ phải nắm tay hoặc chân hoặc níu áo mẹ, hễ rời ra là chúng lại lo lắng, sợ hãi không sao nén được.
Phương diện sinh lý.
Sự hợp nhất về sinh lý còn tiếp tục tồn tại một thời gian dài sau khi sinh. Có thể nó là vì loài người rất yếu ớt: trong tất cả các loài động vật có vú, loài người mới ở bụng mẹ ra là bất lực hơn cả, không thể sống sót được nếu không được mẹ hoặc một người thay mẹ chăm sóc, nuôi nấng.
Liên hệ sinh lí đó mỗi năm mỗi giảm, và chúng ta ngạc nhiên nhận thấy có những đứa trẻ rất nhỏ tự xoay sở lấy mà sống một mình được khi liên hệ bị cắt đứt. Ví dụ: trong quá khứ, cuộc di cư bi thảm của các em bé tại đất nước Hàn Quốc, cho chúng ta thấy những em năm sáu tuổi, bơ vơ mà tự kiếm cách sống lấy được và cũng tranh đấu để sinh tồn hăng hái như người lớn.
Phương diện tinh thần.
Sự hợp nhất của tinh thần có thể tồn tại suốt đời. Nên nhớ rằng khi chúng tôi nói tới sự hợp nhất về tinh thần trong lúc mang thai, là theo một nghĩa rất chính xác. Vì tuy chúng ta chưa biết chính xác về những hoạt động tinh thần của thai nhi, nhưng chúng ta biết rõ tâm trạng người đàn bà có mang, tâm trạng đó là tự động hóa với đứa con trong bụng. Thai nhi đang lớn dần trong bụng đó chưa thực là một sinh vật hiển hiện, một phần lớn còn là do tưởng tượng. Người mẹ tưởng tượng nó có đủ những đức mà mình muốn có, nó sẽ tránh được những đau khổ mà mình đã phải chịu, nó sẽ thành công ở lĩnh vực mình đã thất bại, nó sẽ thực hiện được những điều mình chỉ mới dự tính. Đứa nhỏ trong bụng đó không phải chỉ là một phần tử của mình, nó chính là mình. Tôi nói sự hợp nhất về tinh thần trong khi có mang, là theo đúng nghĩa đó.
Mà chúng ta cũng biết rằng sự liên hệ về tinh thần đó có thể tồn tại rất lâu. Nhiều bà mẹ không bao giờ cho phép con có một cá tính riêng, thành một cá nhân tách biệt hẳn với mình, mà cứ cố duy trì suốt đời một sự hợp nhất tinh thần đó, chỉ có lợi cho trẻ khi người mẹ có mang và khi đứa trẻ còn ở trong tuổi thơ thôi. Vì chính đứa bé trong mấy tháng đầu tuy hòa đồng với mẹ, cũng phải tập dần tách rời khỏi mẹ ra; sự chiến đấu của nó để được tự lập xảy ra hàng ngày. Nhưng cũng có nhiều người lớn, đàn ông và đàn bà, chiến đấu hoài mà không bao giờ thắng được, không bao giờ đạt được sự độc lập hoàn toàn, họ đồng hóa sâu xa với mẹ tới nỗi cả khi mẹ mất đã lâu rồi mà họ vẫn còn là một hợp thể sinh động với mẹ.
Vậy trong ba hợp nhất bạn vừa tìm hiểu: thể chất, sinh lí và tinh thần, sự hợp nhất cuối cùng bền nhất, vì mẹ có khuất mặt nó cũng vẫn còn, và có thể tiếp tục tồn tại sau khi con có thể tự thỏa mãn lấy được các nhu cầu rồi.
Vì liên hệ mẹ con mãnh liệt như vậy cho nên không thể nào nói tới sự phát triển của trẻ mà không luôn luôn nhắc tới mẹ, và phương pháp hợp lý duy nhất là nghiên cứu song song những biến chuyển cả ở con lẫn ở mẹ trong mỗi giai đoạn của đời sống.
Trích sách Thế Giới Bí Mật Của Trẻ Em